Ik zit in de trein en staar uit het raam…
Mijn telefoon zit in mijn tas en mijn laptop is dichtgeklapt. Buiten raast het landschap voorbij en mijn gedachten dwalen af.
Even niets.
Geen prikkels, geen taken, geen meldingen. Het voelt vreemd – maar ook bevrijdend.
En dan ineens, zonder dat ik er bewust naar op zoek was, schiet een helder idee me te binnen.
Dit moment is geen toeval.
Je kent het vast: die briljante ingeving die je krijgt onder de douche of dat probleem dat zich ineens oplost terwijl je een wandeling maakt.
Dat gebeurt niet ondanks, maar dankzij het nietsdoen.
Waarom je brein rust nodig heeft
Onze hersenen zijn continu bezig met informatie verwerken. Zelfs als je denkt dat je ontspant blijf je je brein voeden met nieuwe prikkels: berichten, notificaties, podcasts, video’s en e-mails. Dit houdt je hersenen in een constante staat van activiteit, waardoor er nauwelijks ruimte is voor verwerking en herstel.
Wanneer je écht even niets doet – zonder externe prikkels – krijgt je brein eindelijk de kans om informatie te ordenen, gedachten te verwerken en creatief te zijn door verbanden te leggen waardoor inzichten ontstaan.
Waarom zoeken we dan toch steeds prikkels?
De verleiding van afleiding is enorm.
Simpelweg omdat die letterlijk in onze zak zit. Onze telefoon is altijd binnen handbereik, en met één swipe krijgen we direct een dopamine-shot: een appje, een nieuwsupdate, een scroll door social media. Het geeft ons een kort moment van plezier, maar voorkomt dat ons brein de rust krijgt die het nodig heeft.
Omdat stilstand ongemakkelijk voelt.
Even niets doen laat ruimte voor gedachten en gevoelens die we soms liever vermijden. We vullen de leegte liever op dan erin te zitten.
Wat gebeurt er als je nooit nietsdoet?
Als je jezelf nooit toestaat om even echt te niksen, stapel je spanning op. Dit leidt op de korte termijn tot:
Verminderde concentratie. Je hersenen hebben geen kans om te resetten, waardoor je steeds sneller afgeleid bent.
Chronische spanning. Je blijft in een ‘aan’-modus, waardoor je lichaam in een constante staat van alertheid verkeert.
Creativiteitsblokkades. Juist in momenten van rust ontstaan de beste ideeën. Als je altijd bezig bent, mis je die waardevolle inzichten.
Fysieke vermoeidheid. Je lichaam heeft rust nodig om optimaal te functioneren. Zonder mentale pauzes raken ook je spieren en zenuwstelsel overbelast.
En op de lange termijn kan dit zelfs effect hebben op je mentale gezondheid.
Ons brein heeft tijd nodig om emoties te verwerken. Als we onszelf geen ruimte gunnen, blijven gevoelens en gedachten zich opstapelen zonder dat we ze bewust een plek geven. Door continu afleiding te zoeken onderdruk je wat er écht speelt. Maar emoties verdwijnen niet door ze te negeren – ze blijven sluimeren en kunnen zich vervolgens op onverwachte momenten uiten in stress, prikkelbaarheid of vermoeidheid.
Hoe doe je dan dat nietsdoen?
Wil jij bewuster omgaan met rust en écht de voordelen van nietsdoen ervaren? Probeer dan deze stappen:
1. Maak tijd voor verveling
In plaats van je telefoon te pakken in de rij voor de kassa of direct een serie op te zetten als je thuis bent, probeer eens gewoon te zitten en niets te doen. Luister eens naar de geluiden om je heen of voel even goed hoe je staat of zit, haal een paar keer diep adem. Even in het nu.
2. Plan lege momenten in je dag
Zorg ervoor dat je niet elke minuut van de dag volplant met activiteiten. Gun jezelf ademruimte tussen taken door. Dit kan zo simpel zijn als vijf minuten naar buiten staren zonder afleiding. Kopje koffie erbij?
3. Ga offline
Een van de grootste vijanden van nietsdoen is constante digitale prikkeling. Zet notificaties uit, leg je telefoon weg en vermijd schermen in je pauzes. Je hoeft niet meteen te reageren op elk bericht dat binnenkomt.
4. Doe één ding tegelijk
Multitasken is een grote energieslurper. Door je te focussen op één taak tegelijk en tussendoor rustmomenten in te bouwen, verbeter je je concentratie en verlaag je stress. En ben je waarschijnlijk ook sneller klaar.
5. Luister naar je lichaam
Voel je je gespannen, prikkelbaar of moe? Dat is een signaal dat je brein rust nodig heeft. Gun jezelf die rust want als je het negeert wordt het alsmaar erger.
Last but not least
6. Verdraag dat ongemakkelijke gevoel
Het voelt misschien onnatuurlijk om even niets te doen. De drang om ‘nuttig’ te zijn zit diep geworteld in onze maatschappij. Als je stilzit zonder afleiding, kan er een schuldgevoel opkomen: “Ik zou nu ….. moeten doen.” Maar juist dat schuldgevoel is een signaal dat je gewend bent geraakt aan constante prikkels. Durf dit gevoel te verdragen. Besef dat nietsdoen geen luxe is, maar bittere noodzaak. Hoe vaker je dit oefent, hoe makkelijker het wordt.
Het is tijd om rust serieus te nemen
Rust is niet lui. Nietsdoen is geen verspilde tijd. Sterker nog, het is essentieel om op de lange termijn goed te kunnen functioneren. Door bewuster om te gaan met je mentale belasting en rustmomenten in te bouwen, geef je jezelf de kans om energieker, beter gefocust en creatiever te zijn.
En toch…
Ik merk zelf hoe groot de neiging is om elk leeg moment op te vullen. Als ik ga poetsen of koken wil ik meteen een podcast aanzetten. Zit ik in de wachtkamer bij de tandarts, dan grijp ik automatisch naar mijn telefoon voor een spelletje of om ‘even bij te lezen’. Waarom? Omdat het zo makkelijk is. Omdat die telefoon altijd binnen handbereik is en we verslaafd zijn geraakt aan die snelle prikkels. Maar juist dát zijn de momenten die mijn hersenen nodig hebben om te herstellen. Om inzichten te laten ontstaan. Om me op te laden zonder dat ik het doorheb.
Dus de volgende keer dat ik mezelf erop betrap? Laat ik mijn telefoon in mijn tas. Kijk ik gewoon even om me heen. En laat ik mijn gedachten hun werk doen.
En wat doe jij?
Wil jij leren hoe je grenzen stelt en écht rust neemt zonder schuldgevoel?
Dan kan je 2 dingen doen
- Volg mijn training ‘Een nee is ook oké’ waarin ik je leer je hoe je zonder schuldgevoel je grenzen aangeeft en weer rust en balans creëert in je leven.
- Bellen met Bel je coach voor direct een fijn gesprek met één van onze coaches over jouw situatie.
Zeg JA tegen NEE zeggen!
Liefs van Karian
Meer informatie: Lumiant
- Voor coaching bij stress en burn-out
- Voor begeleiding van leidinggevenden en teams
- Voor organisatieadvies
